مبانی نظری و پیشینه تحقیق مدیریت تفاوتهای فردی

دسته بندي : علوم انسانی » مدیریت
مبانی نظری و پیشینه تحقیق مدیریت تفاوتهای فردی با فرمت word در 54 صفحه وقابل ویرایش.

رفتار انسان دارای جنبه های گوناگونی است که موجب شده همواره به عنوان یک موجود پیچیده شناخته شود و پیش بینی حرکاتش را مشکل یا غیرممکن سازد . این ناتوانی بیشتر ناشی از عدم شناخت کافی در مورد طبیعت شخصیت افراد و تفاوت های فردی ان هااست ؛ شخصیتی که در کودکی شکل گرفته و رفتار انسان را در قالب خود قرار می دهد . پیچیدگی های این قالب به حدی است که باعث ایجاد رفتارهای متنوعی می شود و چالش های جدیدی را پیش روی مدیران قرار می دهد ، چراکه آگاهی از تفاوت های فردی و شخصیتی افراد یک سازمان ، می تواند مدیران ادارات و سازمان ها را در حل بسیاری از مسائل یاری دهد . هنگامی که مدیران بپذیرند انسان ها از نظر توانایی های ذاتی و اکتسابی تفاوت دارند ، از همه کارکنان ، انتظار رفتار یکسانی را نخواهند داشت ، زیرا هر رفتار انسان علتی دارد و بدون شناخت کافی از حالت و شخصیت فرد نمی توان به اداره موثر ان ها پرداخت و انتظار رفتار یکسان از همه ، رویای بیش نیست.(نکویی مقدم،بزنجانی،1389) تفاوت های فردی اهمیت بنیادین در موفقعیت های شغلی دارند . مدیران می توانند با درک صحیح و دقیق از تفاوت های موجود بین کارکنان در انتخاب آموزش و ارزیابی عملکرد شغلی و به کار گیری اثربخشی آنان موفق تر عمل کند . غفلت از واقعیت های مربوط به تفاوت های فردی موجب می شود تا مدیران در هماهنگ ساختن فعالیت های افراد تحت نظارت خود با مشکل مواجه شوند. اگر فعالیت مورد نظر نسبت به توانایی های کسی که بدان اشتغال دارد ، خیلی آسان باشد ، ممکن است باعث کسالت ، حواس پرتی ، خیالبافی و نارضایتی متفاوت گردد که خود پیامد دیگری در پی خواهد داشت .(پاداش،1385)
تعاریف تفاوتهای فردی
تفاوت های فردی: روش فکر کردن و تشریح محیط اطراف و چگونگی واکنش در برابر محیط به طور منحصربه فرد برای هرکسی است.(مورهد،گریفین،1374به نقل از سنجري كرهرودي،1380)
غفاری : منظور از تفاوتهای فردی این است که هر فرد موجودی منحصر به فرد، استثنایی و یگانه است به گونه ای که از پروتئین های سازنده موی هر کس تا شیارهای روی انگشتش، بدون همانند است. .(غفاری، 1376)
روان شناسی تفاوتهای فردی: ((علم شناسایی و مطالعه تفاوتهای فردی)). می توان روانشناسی تفاوتهای فردی را در ارتباط با روانشناسی آزمایشی نیز تعریف کرد. هدف روانشناسی آزمایشی، کشف و برقراری قوانین حاکم برکل موقعیت است.اما روانشناسی تفاوت فردی در پی تائید این مساله است که حتی اگر موقعیت آزمایشی برای همه افرادیکسان باشد، باز هم در رفتار یک فردنسبت به فرد دیگر یا در رفتار یک گروه نسبت به گروه دیگر اختلاف دیده میشود.(گنجی،1386)
مدیریت تفاوتها : شناخت موارد عدم شباهت بین عناصر سازمانی و اقدام متناسب است تا تفاوتها منشا حرکت سازنده و جهت دار قرار گیرند.( رهنورد،1382)
مدیریت تفاوت های فردی: یک استراتژی و هدف بلند مدت است که توجه و ارزش گذاری به آن در محیط اداری و نیز موسسات آموزشی، سبب بهبود و گسترش خلاقیت، تحقق استعدادهای سرشار افراد و افزایش هوش و درک صحیح واقعیت در میان کارکنان شده و سازمان را در دستیابی به اهداف سازنده خود به طور قابل توجهی یاری میکند. (رشیدی و همکاران،1388)
سیر تحول تفاوتهای فردی
- بقراط ، بین سالهای460-377 قبل از میلاد انسانها را به جها گروه سودایی، صفرایی، دموی، بلغمی تقسیم کرد.
- افلاطون(428-348قبل از میلاد) افراد جامعه را به سه گروه تقسیم کرد. گروه اول به طلا، گروه دوم به نقره، گروه سوم به ترکیبی از آهن و مس تشبیه کرد.گروه اول می بایستی رهبری جامعه را برعهده بگیرند، گروه دوم دستیاران گروه اول باشند، گروه سوم را صنعتگران، پیشه وران و کشاورزان تشکیل میدهند.
- ژان ژاک روسو(1778-1712) آموزش و پرورش را بر استعدادها و علایق هر کودک استوار کرد و برسن کودکان نیز تاکید میکرد.
- بسل در سال 1796 پس از یک سری آزمایشها نشون داد هر کس معادله خاص خود را دارد و هیچ دو نفری نمی توانند به برآوردهای کاملا یکسانی برسند.
- چارلز داروین1882-1809 صراحتا اعلام کرد افراد یک جاندار خصوصیات فردی متفاوت دارند و خصوصیات فردی مساعد موجب بقاء میشود.
- گالتون در سال 1883 بررسی هایی در زمینه استعداد انسان و رشد آن انجام داد وی با مطالعه افراد مشهور بر وجود تفاوتهای فردی اشاره میکرد .و پیشنهاد میکرد که باید افراد با هوش با هم ازدواج کنند تا نسل آینده به تدریج اصلاح شود و از ازدواج افراد عقب مانده ذهنی باید جلو گیری کرد.
-کتل در سال 1890 آزمونهایی را اندازه گرفت وآلفرد بینه در سال 1950 اولین آزمون هوش را تهیه کرد.هدف بینه از ساختن این آزمونها هوشی تشخیص تفاوتهای فردی کودکان عقب مانده ذهنی از کودکان عادی بود.(گنجی، 1386)

عوامل و منشاء تفاوتهای فردی
1- توارث: یک دسته از محققین توارث را زیربنای تفاوتهای فردی دانستند وبه انواع و اقسام زمینه های ارثی قائل شده اند.از جمله بقراط ،که به چهار مزاج اصلی قائل بود و مشخصات جسمی و روحی هر گروه را برحسب اخلاط ذاتی وارثی ایشان تقسیم بندی کردند. و تا امروز هم واژه های مورد استعمال بقراط ، یعین مزاج های بلغمی ، صفراوی ، دموی و سوداوی توسط مردم عـادی بکـار برده می شود .
2-بر عکس گروهی دیگر عوامل محیطی و تربیتی را در بروز اختلاف فردی مهمتر و موثرتر تلقی کردند. جان لاک را می توان نخستین کسی دانست که به طور کامل و جامع فرضیه محیطی بودن اختلافات فردی را تنظیم کرده و گفته که کودک در هنگام تولد چون صفحه سفیدی است که میتوان تجربیات زندگی را بر روی آن به صورت داستانی متمایز کرد.
در قرن نوزدهم اکثر متخصصین تابع نظریات مکتوب توارث بودند و حتی صفاتی چون شرافت ، حسن نیت ، شجاعت ، تنبلی ، شوخ مزاجی ، بلند نظری و خودنمایی را نیز به وراثت منسوب می کردند . در قرن نوزدهم هم پیشرفت سریع و حیرت انگیز علوم افکار جدیدی به میان آورد که با طرز فکر مذکور در فوق تضاد کامل داشت و اساس رشد و نمو شخصیت انسان را بر تغییر و تحول محیط و عوامل محیطی وتربیتی بنا می گذاشت . (امانت،1349) امـا روانشناسان و معلمان تعلیم و تربیت ، معتقدند که توارث و محیط ، در تعیین تفاوت های فردی ، هردو نقش بنیادین دارند ، با این تفاوت که ممکن است در بعضی از جنبه ها اثر توارث و در بعضی از جنبه های دیگر اثر محیط بیشتر باشد .روانشناسان معتقدند کـه بین توارث و محیط کنش متقابل وجود دارد . یعنی هیچ یک به تنهایی قـادر نیست کاری از پیش ببرد . نطفه بارور شده نیاز به محیط مناسب دارد تا به رشد خود ادامه دهد . محیط بدون نطفه نیز هرگز موجود زنده ای به وجود نمی آورد . (گنجی، 1386)
علل فراوانی در پیدایش تفاوتهای فردی وجود دارد به طوری که میتوان گفت هیچ دو فردی شبیه هم نیستند همانطور که روی هم رفته هیچ دو صورتی ولو با اندک تغییراتی شبیه هم نیستند،هیچ دو انسانی هم صد در صد همانند نمی¬باشند.یکی از علل اساسی وجود استعدادهای متفاوت است که جه به دلیل محیطی و چه به دلیل ژنتیکی فبل از تولد افراد از نظر هوش و استعدادهای متفاوتی برخوردار هستند.همین امر سبب تقویت برخی از علایق و انگیزه ها در برخی افراد نسبت به افراد دیگر میشود.بنابراین هرچه برنامه ها، روابط و محیط کار به این استعدادها بیشتر مربوط باشد، تمایل افراد به مدیر و معلمان و محیط مدرسه بیشتر میشود.روشهای زندگی و نوع تربیت افراد نیز سبب پیدایش رفتارها و سلیقه های خاص میشود. روشهای تربیتی همراه با خودکامگی منجر به تربیت نوعی از افراد میشوند که از نظر رفتار فردی و اجتماعی با روشهای تربیتی مبتنی بر آزادی خواهی متفاوت است و الزاما نمیتوان با این دو دسته افرادی که در این دومحیط تربیت شده، رشدیافته و شخصیت آنها شکل گرفته است بطور یکسانی عمل کرد. تجربه تلخ و شيرين در زندگي تمامي افراد يكسان نيست و به همين دليل نگرش آنها با هم فرق دارد. برخي نگرش‌ مثبت و سازنده نسبت به محيط و افراد دارند و برخي ديگر نگرش منفي و بي‌اعتمادي به محيط و ديگران دارند. مديري كه مي‌خواهد با معلمان و دانش‌آموزان خود رابطه برقرار كند، ابتدا بايد زمينه‌هاي اين تفاوت‌ها را مورد بررسي قرار دهد و بر پاية آن رفتاري مناسب برگزيند.(میرکمالی، 1388)

فهرست مطالب:
تعاریف تفاوتهای فردی
سیر تحول تفاوتهای فردی
عوامل و منشاء تفاوتهای فردی
تفاوت های فردی برای چیست ؟
کاربرد یافته های مربوط به بحث تفاوت های فردی در سازمان
در زیر تنها به نمونه هایی از کاربرد مفاهیم مربوط به تفاوت هـای فردی در محیط کار اشاره خواهیم کرد :
تفاوت های فردی و شخصیت
تفاوت های فردی کارکنان در سازمان
لزوم توجه به تفاوت های فردی در تعلیم و تربیت

تفاوت های فردی دانش آموزان در سه مقوله کلی تقسیم بندی شده است :
- الف- تفاوت های فردی بدون در نظر گرفتن سن و جنس
- ب- تفاوت های فردی بین دختران و پسران
- ج- تفاوت های فردی مربوط به سن دانش آموزان

تفاوت های فردی بین دختران و پسران
تفاوت های فردی وابسته به سن
مدیر آموزشی چگونه تفاوتهای فردی را اداره کند:
شرمرهورن و همکاران رفتار سازمانی را به سه دسته کلی تقسیم کرد:
مدل تفاوتهای فردی در ارتباط با بهره وری منابع انسانی
مدیریت تفاوتهای فردی، مدیریت اقضایی نیست:
مشارکت یعنی پذیرش تفاوت ها
تحقیقات خارجی انجام شده در زمینه تفاوتهای فردی و تفاوتهای فردی در سازمانها:
جدول مولفه های تفاوتهای فردی تحقیقات داخلی
منابع فارسی
منابع لاتین